Koolhydraatarm eten, waarom?

Onderzoek toont aan dat een koolhydraatarm dieet kan voorkomen dat leeftijdsgebonden effecten in de hersenen worden omgekeerd

Het nieuws in het kort:

• Hersenveranderingen geassocieerd met veroudering zijn veel eerder zichtbaar dan verwacht, al vanaf je 45e levensjaar is veroudering al zichtbaar.

• Deze veroudering wordt verondersteld het gevolg te zijn van een energiecrisis in de hersenen. Mocht dit zo zijn dan hebben de onderzoekers misschien een manier gevonden om deze effecten te voorkomen of om te keren.

• Veroudering kan worden voorkomen of omgekeerd met een dieet. Deze manier van eten zorgt ervoor dat de brandstof van neuronen omschakelt van glucose naar ketonen. Het is eerder aangetoond dat ketonen de beschikbaarheid van energie voor het hart verhogen. Dit is echter het eerste bewijs dat een vergelijkbaar voordeel voor de hersenen kan worden bereikt.

Een studie onder leiding van professor en hoofdauteur van Stony Brook University, New York, VS, Lilianne R. Mujica-Parodi, PhD, en gepubliceerd in het officiële tijdschrift van de National Academy of Sciences (NAS) PNAS, onthult dat neurobiologische veranderingen in verband met veroudering op een veel jongere leeftijd kunnen worden gezien dan verwacht. De studie suggereert met behulp van neuro-imaging ook dat dit proces kan worden voorkomen of teruggedraaid op basis van veranderingen in het dieet waarbij de consumptie van eenvoudige koolhydraten wordt geminimaliseerd.

Koolhydraatarm eten, waarom is dit zo’n verassing?

Wat ik niet begrijp is waarom de resultaten van dit onderzoek als een verrassing zouden moeten komen. We evolueerden gedurende honderdduizenden jaren in het “wild” met zeer koolhydraatarme diëten. Niet omdat we dat wilden, maar omdat we zo moesten leven. Vetten en eiwitten waren vaak onze enige beschikbare voedingsbron.

Onze voorouders waren altijd in ketose (= in een staat van vetverbranding). We zijn geëvolueerd om te leven op ketonen, dat is de normale toestand van ons lichaam, dat is wat onze genetica verwacht, en dat is waar onze hersenen de voorkeur aan geven.

Ons lichaam zal alleen glucose verbranden als het beschikbaar is, niet omdat het er de voorkeur aan geeft in de zin dat het er beter voor is. Op momenten dat we extra energie nodig hadden tijdens het gevecht of vlucht, produceert de lever eenvoudige koolhydraten om de vluchtrespons te voeden. De hersenen evolueerden mee met deze glucose als het beschikbaar was als onderdeel van de response.

Tegenwoordig beschouwen velen een koolhydraatarm dieet of geen koolhydraatarm dieet als ‘extreem’. Dat is alleen omdat we de laatste 40plus jaar zijn opgegroeid met dagelijkse toegang tot een enorme hoeveelheid koolhydraten welk ons in staat stelt om in een oogwenk eenvoudige suikers te eten. Met koolhydraten bedoel ik eenvoudige suikers en zetmeel – niet de zeer complexe koolhydraten die je krijgt als je zoiets eet als een ui of selderij. Vergeet niet dat ook de huidige groenten, zoals bijvoorbeeld wortels, veel ‘zoeter’ zijn qua koolhydraten dan wilde wortels en bessen en ander plantaardige voeding dat in ons verleden beschikbaar was.

Vroeger waren er namelijk geen Snickers of frisdranken op de savannes. Tijdens onze evolutie hadden we geen gemakkelijke, consistente toegang tot koolhydraten, vooral eenvoudige koolhydraten, in welke vorm dan ook. Vandaag den dag denken we dat suiker in onze thee of koffie met een gevulde koek of taartje ernaast normaal is.

Het boek HET EINDE VAN ALZHEIMER, door Dr. Dale Bredesen, MD, 2017, omvat veel onderzoek over ons foute koolhydraat-volle dieet en beschrijft de levensstijl-veranderingen die een effectieve “shotgun-aanpak” zijn om cognitieve achteruitgang te voorkomen, te stoppen, of zelfs om te keren. Dit in tegenstelling tot de reguliere zorg waar vooral  in veel onderzoek de nadruk is geweest op zoeken naar een één pil ‘silver bullet genezing’.